Is er Gesjoemeld aan ons roer?

Volgen we nog de juiste koers?

Het is niet omdat onze huidige maatschappij zogenaamd de minst slechte oplossing is dat we het niet beter kunnen hebben. Laat ons eens nagaan:
Voelen we ons goed?

We hebben allemaal bepaalde doelen in ons leven en het is vaak een moeilijke evenwichtsoefening om die op de juiste manier na te streven. Soms voelen we ons niet vrij, maar moeten we onszelf kracht bijzetten en onze vrees overwinnen om out of the box te denken. Soms echter, houdt de maatschappij ons tegen zonder dat daar eigenlijk een goede reden voor is. De maatschappij zou die barrières zoveel als mogelijk moeten wegnemen en ons de noodzakelijke vrijheid geven.

Samenwerken?

Door de mensen rondom ons, geven we mee zin aan ons bestaan. Als we op de juiste manier kunnen samenwerken, (co-)creëren en realiseren we zaken die veel verder gaan dan wat we op onszelf kunnen. Het is dan ook belangrijk dat we in de maatschappij zoeken naar de juiste manieren van samenwerken en die bevorderen.

Vertrouwen?

Het is belangrijk dat een systeem het vertrouwen waard is, maar dit vertrouwen mag nooit blind zijn. Dit betekent checks and balances. Politiek en maatschappij zouden niet verschillend mogen zijn van elkaar. Als een systeem vertrouwen stimuleert tussen mensen, dan kunnen we het systeem samen continu heruitvinden.

Globale uitdagingen?

Iedereen weet dat er een probleem is met het klimaat en dat de economische ongelijkheid (het verschil tussen rijk en arm) alsmaar toeneemt, maar krijgen we toegang tot de middelen om dit aan te pakken zodat we uiteindelijk met zijn allen overleven? Het vraagt moed om die zaken in het algemeen belang aan te pakken.

Van verticaal naar horizontaal

We gingen na waarom de maatschappij de controle verliest over wat het wilt (=er is iets aan het sjoemelen met ons roer) met bovenstaande vragen. De vraag is of we op de juiste manier georganiseerd zijn om voldoende vrijheid, samenwerking en vertrouwen te hebben om ook het juiste te doen in het algemeen belang. Daarvoor moeten we nagaan hoe politiek georganiseerd is vandaag. We vergelijken twee manieren om ons te organiseren.



vertical organisation
horizontal organisation

Individuen hebben veel macht in verticale organisaties.

In een (meer) horizontale organisatie is de macht (meer) verdeeld.

Mensen denken verkeerdelijk dat een verticale structuur efficiënter is dan een horizontale omdat er één duidelijke autoriteit is, maar individuen hebben veel macht in een verticale structuur en in de praktijk kan je gewoon niet overschatten hoe snel die macht misbruikt wordt wat mensen minder doet communiceren, minder creatief doet zijn en hen uiteindelijk minder gelukkig maakt.

In een (meer) horizontale organisatie wordt de macht verdeeld over veel mensen waardoor vermeden wordt dat individuen misbruik maken van hun macht. Bovendien wordt creativeit en het delen van kennis bevorderd tussen verschillende domeinen. Met een gemeenschappelijke visie en goede communicatiemethodes hoeft een horizontale structuur absoluut niet chaotisch zijn, maar kan juist heel gestructureerd werken.

=
Politiek vandaag

=
Beoogde politiek

Onze representatieve democratie geeft heel veel macht aan de hoofden van de politieke partijen en zijn heel verticaal gestructureerd om hun macht samen proberen te brengen. In het parlement stemmen politici volgens hun partij, wat weer de macht bij de partijvoorzitters legt om stemmen in de media te winnen en kortetermijn compromissen te sluiten. Het resultaat van dit alles is dat we in een particratie leven.

Politiek is juist een interactie tussen vele verschillende facetten van onze levens en heeft dan ook die creativiteit en kennisdeling nodig om nog relevant te zijn. Door naar horizontale structuren te gaan, kan er nagedacht worden over langetermijnoplossingen. Dit betekent het systeem veranderen zodanig dat er bottom-up in functie van de mensen gedacht wordt. De mensen en de politiek zouden niet van elkaar mogen verschillen.

Maar, onze maatschappij meer horizontaal maken, is best wel een moeilijke taak...


We hebben verschillende oplossingen hiervoor, maar niks daarvan is af en alles blijft evolueren. U heeft misschien zelf oplossingen die u zou willen toevoegen. Bovendien hebben we ook onze basistekst, waar deze 7 basiswaarden uitgewerkt zijn:

Een kritische geest en een feitelijk onderbouwd beleid
Burgerrechten
Directe democratie en zelfbeschikkingsrecht
Het recht op privacy voor burgers
De plicht tot transparantie voor overheden
Informatievrijheid en de vrijheid van meningsuiting
Het recht op een waardig leven
De deelcultuur
Duurzaamheid als prioriteit



Hieronder hebben we een aantal oplossingen uitgewerkt. Transparantie, een vrij internet en een stad die beheerd zou moeten worden als een common daar gaan we gewoon voor. Andere oplossing (zoals basisinkomen en democratie 2.0) blijven voorlopig vager en vragen nog om de nodige discussies.

Transparantie

De eerste check op zij die aan de macht zijn
Hebben we toegang?

Met de wet op de openbaarheid van bestuur zouden we toegang moeten hebben tot alle overheidsdocumenten. En dit kan een heel krachtige tool zijn : als alles transparant moet gebeuren, dan zijn de kansen veel groter dat wangedrag ontdekt wordt zodat iedereen veel sneller betrokken kan worden om een oplossing te vinden waar iedereen mee akkoord kan gaan. De realiteit is helaas dat de administratie dit proces vertraagt of tegenhoudt en er is veelal geen repressie tegen het niet-transparant zijn van de overheid zelf.

Gemakkelijk?

Als we toegang tot informatie willen, moeten we dan een aanvraag doen ergens of is het direct beschikbaar op internet? Is het een open formaat dat we gemakkelijk kunnen lezen en in terugvinden wat we nodig hebben? Kunnen we het inwisselbaar maken om er iets anders nuttigs mee te doen?

Duidelijk voor iedereen?

Politiek kent zijn complexiteiten. Maar als de zaken op een goede manier voorgesteld worden, kan iedereen de impact van de voor-en nadelen van een bepaald idee inschatten. Politici proberen vaak de dingen ingewikkelder te maken dan nodig zodanig dat ze hun macht kunnen houden. Of ze werken via verschillende commissie en instituten waar een overzicht krijgen redelijk moeilijk wordt.

Samen beslissen?

Kunnen we de kwaliteit van de informatie doen toenemen en samen besluiten wat het beste voor ons is, in plaats van politici in achterkamers beslissingen voor ons te laten nemen? Vandaag bevinden we ons in een situatie waar veel over de hoofden heen beslist wordt. De beslissingen zijn niet noodzakelijk gebaseerd op feiten en doorgaans een compromis tussen partijen. Kunnen we de informatie waarover onze overheid beschikt en omtrent wat onze overheid doet, zo transparant maken dat we deze kunnen koppelen aan ander beleid dat gebaseerd is op feiten, om zo gezamenlijk te bepalen wat het beste is voor ons allemaal?

DE STAD IS VAN ONS

Onze gemeente zou moeten handelen alsof we de goederen van de stad samen zouden bezitten
Beheerd als common

Commons zijn gemeenschapsgoederen die opgebouwd, beheerd en gedeeld worden door een community. Ze kunnen zowel reëel (grond, coöperatieven) als virtueel (informatie, kennis, software) zijn. Ze overstijgen de logica van markt en staat, en die van nationalisering en privatisering. Een stad kan je ook zien als beheerd door de mensen die daar wonen, passeren,werken,… Dat opent een totaal nieuw perspectief op hoe de stad moet worden beheerd.

Durven experimenteren

Met nieuwe ideeën moeten we onze democratie opnieuw uitvinden zodat die meer van onderop, bottum-up dus, functioneert. Steden hebben elk hun eigen identiteit, en zullen als daardoor elk op een heel eigen manier handelen. Zo worden ze een motor voor democratische vooruitgang. Het lokale niveau is waar we ruimte moeten geven aan initiatieven, moeten experimenteren en waar we dingen anders durven te doen, zelfs als we niet zeker weten hoe het zal uitpakken. Het feit dat burgers mogen deelnemen, mede-eigenaar zijn, initiatief nemen en leren van hun fouten, is belangrijker dan iemand die autonoom beslist en quasi steeds beweert dat alles goed verloopt.

Nog traditionele partijen?

Traditionele partijen zullen proberen een compromis te vinden dat voortkomt uit overtuigingen die van bovenuit opgelegd zijn. Vaak is het een spel van: als ik dit krijg, krijg je dat terug. Zo verdelen ze de macht onder mekaar. Dat heeft geen zin op het lokale niveau en is in tegenspraak met de filosofie van de commons, waar iedereen een deel van de macht heeft. Er zijn voorbeelden zoals de Britse stad Frome met haar ‘Flatpack Democracy’, waar mensen besloten om hun eigen lijsten te vormen, onafhankelijk van de klassieke partijen. Dat heeft de stad doen openbloeien.

Burgerlijsten? /…

Voor de lokale verkiezingen zullen sommige crews deelnemen aan burgerlijsten, anderen zullen deelnemen als Piratenpartij,nog anderen zich aansluiten bij andere bewegingen die volop voor meer democratie gaan. Telkens vanuit dezelfde overtuiging: probeer de stad te beheren als een common en met een vraag voor transparantie, een eenvoudigere stadsstructuur, echte inspraak voor de burgers en een meer directe democratie.

Een vrij internet

Waar het voor de Piratenpartij begon
Copyright hervorming

De toegang tot kennis, technologie en cultuur hoort een fundamenteel burgerrecht te zijn. Maar de huidige wetgeving omtrent intellectuele eigendom, auteursrechten en octrooien blokkeert deze toegang. Grote organisaties mogen het copyright niet misbruiken om hun eigen positie te handhaven en winst te maken ten koste van de gemeenschap. Het is in het belang van de gemeenschap dat mensen voort kunnen bouwen op eerdere verworvenheden op vlak van technologie, wetenschap en kunst.

Privacy en netneutraliteit

Individuele vrijheid vereist privacy. Onder het mom van veiligheid, echter, wil de overheid steeds meer over haar burgers weten. We mogen onze privacy niet opgeven voor een zogenaamde veiligheid.

Vrije Software

Als we in de toekomst gerobotiseerde systemen die macht over ons hebben, willen controleren, is het noodzakelijk dat we zoveel mogelijk zicht krijgen op de codes en data die hen aansturen. Dit zorgt bovendien voor betere software terwijl we minder afhankelijk zijn van de diensten van één bedrijf. Niet enkel de software zelf, maar ook de data moet open zijn. Zo kunnen we samen betere diensten creëren.

Decentralisatie

Internet is tegenwoordig voor te veel mensen alleen maar Google, Twitter en Facebook. Dit zorgt ervoor dat deze organisaties veel macht hebben. Veel mensen realiseren zich niet dat ze ervoor zorgen dat mensen beetje bij beetje hun individuele rechten opgeven. In principe zou je kunnen proberen hun macht via de wet in te perken, maar helaas lijken de regeringen die deze wetten moeten opstellen, in hetzelfde bedje ziek. Een betere oplossing zou zijn deze diensten meer gedecentraliseerd te maken.

Artikels